نقد سریال The Queen’s Gambit : گامبی وزیر

سریال The Queen’s Gambit در یک نگاه

سریال The Queen’s Gambit، یک درام تاریخی بسیار زیبا، اثر نویسنده، فیلمنامه نویس و کارگردان آمریکایی اسکات فرانک است که در اکتبر سال ۲۰۲۰ توسط کمپانی نتفلیکس منتشر شد. این اثر که یک مینی سریال هفت قسمتی است توانست به موفقیت بالایی دست پیدا کند و به یکی از پربازدید ترین سریال های نتفلیکس تبدیل شود.

سریال The Queen’s Gambit درباره زندگی دختری است که بخاطر علاقه بسیار زیادش به بازی شطرنج در تلاش است و آرزو دارد با وارد شدن به این حرفه جایگاه بهترین شطرنج باز دنیا را بدست آورد.

این داستان خیالی، زندگی این دختر باهوش که الیزابت هارمن (با بازی فوق العاده آنیا تیلر) نام دارد را از دوران خردسالی تا جوانی به تصویر می کشد.

با وجود اهمیتی که داستان و فیلمنامه این اثر برای حرفه الیزابت یعنی شطرنج قائل است و سعی دارد تا مسیر زندگی او را از این گذرگاه نشان مخاطب دهد؛ باید گفت که سناریوی این سریال به هیچ عنوان نخواسته تا تمام تمرکزش را روی شطرنج صرف کند بلکه سعی کرده تا همه جوانب زندگی این شخصیت خیالی، علایق، نگرانی ها دغدغه ها و مجموعا تمامی احساسات و مشکلاتش را در جریان داستان به مخاطب نشان دهد.

نقد سریال The Queen’s Gambit

سریال The Queen’s Gambit اولین اثر اسکات فرانک نیست که این چنین مورد توجه قرار گرفته؛ فرانک، یک فیلمنامه نویس بسیار مشهور است که تا کنون در خلق فیلمنامه آثار مشهوری همچون Get Shorty 1995 و یا Out of Sight 1998 نقش داشته که برای اولی نامزد دریافت جایزه گلدن گلوب بهترین فیلمنامه شد و برای اثر بعدی هم نامزد جایزه اسکار.

همچنین باید اشاره کنیم که سریال The Queen’s Gambit اولین تجربه کارگردانی اسکات فرانک نیست و او تا کنون دو فیلم دیگر را نیز کارگردانی کرده.

فوق العاده ترین ویژگی این سریال که ذکر مختصری از آن در ابتدای متن گذشت، عدم تمرکز صرف روی نقطه اصلی داستان یعنی شطرنج است؛ البته نباید فکر کرد که چون سریال The Queen’s Gambit پافشاری خیلی زیادی روی این قسمت خود ندارد، از بخشیدن یک تجربه بی نظیر به دوستداران این ورزش چالش برانگیز ناتوان است.

اگر از علاقه مندان به این حرفه هستید، به شما اطمینان می دهیم که سریال اسکات فرانک با شما کاری می کند که اشتیاقتان به شطرنج دو چندان شود! بیشتر از این حتی اگر جزء آن دسته از افراد هستید که خیلی به این ورزش علاقه ندارند، باید بگوییم به محض دیدن سه قسمت از این سریال به گونه ای عاشق این بازی خواهید شد که در اسرع وقت برای خود صفحه شطرنج تهیه خواهید کرد!

بیشتر بخوانید: لیست کامل بهترین سریال های نتفلیکس

با همه اینها، نقد سریال The Queen’s Gambit تنها به این بازی ختم نمی شود؛ اثر اسکات فرانک، یک درام بی نظیر را در خود جای داده که علاوه بر آن شما را به حال و هوای دهه پنجاه و شصت میلادی و دوران جنگ سرد می برد.

فیلمنامه دقیق و پر جزئیات فرانک، به خوبی توانسته شرایط تاریخی آن دوره را به تصویر بکشد بدون اینکه مخاطب از دیدن آن احساس کسالت و یا بی ارتباطی کند.

علاوه بر این، The Queen’s Gambit در به نمایش گذاشتن زندگی یک شخصیت هم بسیار موفق عمل کرده. باید بگوییم در نقد فیلم The Queen’s Gambit ما با یک اثر چند جانبه مواجه هستیم؛ فیلم در آن واحد چند سطح مختلف از ژانر های سینمایی را در هم می‌امیزد و آنها همه با هم داخل فیلمنامه در جریان اند.

همین فیلم فرانک را برای همه مخاطبان جذاب می کند. سریال The Queen’s Gambit نمایش صرف پیروزی ها و شکست های یک دختر شطرنج باز نیست؛ این فیلم در اوج به نمایش گذاشتن مسابقات و رقابت های مختلف (که ممکن است برای کسی که هنوز به سراغ تماشای سریال نرفته کسل کننده هم به نظر برسد.) لطافت و نرمی یک درام تاثیر برانگیز را هم دارد.

الیزابت، دختری تنها و درونگرا است؛ کودکی خود را در یتیم خانه بسر برده و بعد به فرزندی یک خانواده در میاید. او هنوز خودش را و روحیاتش خاصش را نمی شناسد و به نوعی هنوز با خود بیگانه است؛ از این رو توان برقراری ارتباط با دیگران و به خصوص پسر ها را ندارد.

او از بیرون موجودی سرد و خاموش بنظر میاید اما انگار چیزی در درونش شعله انداخته و او را می سوزاند. الیزابت حسرت های زیادی در خودش دارد اما از طرفی نمی تواند کسی را با خود همراه سازد تا به دردش گوش کند و به تدریج به الکل و مواد مخدر پناه می برد.

حال فکر کنید تمام این روحیات و به عبارت زیبا تر این “شیوه خاص بودن” الیزابت در هنگام بازی کردن او هم نقش ایفا می کند. شما خواهید فهمید موقعی که الیزابت روی صندلی و رو به روی رقیبش نشسته، به معنای واقعی، یک کاراکتر و شخصیت در حال بازی کردن است و نه یک موجود بی روح که فقط صاحب مغز و چند انگشت است.

در سریال گامبی وزیر، تمامی نگاه ها، حرکت ها، اندیشه ها، حالات چهره و … هنگام بازی، دارای معنا هستند و حرفی برای گفتن دارند. انگار در این سریال، قبل از به حرکت درآمدن مهره ها، فکر ها و احساسات شخصیت ها است که درحال بازی کردن است.

نکته دیگر در نقد سریال The Queen’s Gambit که نمی توان از ذکر آن چشم پوشید، جنبه سیاسی این اثر است؛ داستان سریال در دوران جنگ سرد اتفاق می افتد، یعنی زمانی که بلوک غرب و شرق و به طور خاص آمریکا و شوروی مشغول یک رقابت ترسناک تسلیحاتی با یکدیگر اند.

حضور این فضا در سریال موج می زند و در فیلم سعی شده تا جو سیاسی دلهره آور آن زمان که روی همه حوزه ها حتی ورزش هم سایه افکنده نشان داده شود. از چشم انداز سیاسی، در فیلم The Queen’s Gambit شطرنج بازان، قبل از هرچیز، یک نماینده برای کشور و دولت خود محسوب می شوند و پیروزی آنها به معنای برتری یکی از دو بلوک نسبت به دیگری قلمداد می شود و به این ترتیب ما می‌بینیم که این جنبه از سریال چگونه روی جنبه های دیگر آن تاثیر می گذارد و فیلم را جذابتر می کند.

در آخر باید بگوییم که سریال The Queen’s Gambit بدون شک یکی از بهترین سریال های ۲۰۲۰ در ژانر درام و تاریخی است. اسکات فرانک با آخرین ساخته خود یکبار دیگر توانایی خود را در خلق یک اثر خوب به نمایش گذاشت.

پیشنهاد مجله سینما تیکت: نقد سریال killing Eve ؛ در روز روشن اتفاق افتاد!

نکات جالب درباره سریال The Queen’s Gambit

• اسکات فرانک، نویسنده فیلم Logan 2017 بود که به خاطر کارش نامزد دریافت جایزه اسکار همان سال هم شد.
• در اکتبر سال ۲۰۲۰، سریال The Queen’s Gambit توانست جایگاه پربیننده ترین سریال نتفلیکس را بدست بیاورد.
• سریال The Queen’s Gambit، در واقع بر اساس رمان پرفروش والتر تویس در سال ۱۹۸۳ ساخته شده که آن هم به همین نام است.